بسم الله الرحمن الرحیم
السلام علیکم ورحمة الله وبرکاته .
ټولو ته ډاګیزه ده چې د مې د میاشتې په دویمه او دریمه ورځ د قطر دهیواد د مرکز دوحې په ښار کې د افغانانو د خپلمنځۍ ناستې یو پروګرام تر تیب شوې و، دغه پروګرام د یوې کاناډایی موسسې (پغواش ) د ایټالوی مشر ( فاولو ) تر مشرۍ لاندې د ملګرو ملتونو دیو ناما او د طالبان دغورزنګ په شریکو هڅو جوړ شوې و . په دې پروګرام کې ۴۴ کسانو ګډون درلود ، چې اته کسان یی دطالبانو دهیئت غړي و. دا لمړۍ ځل و چې دطالبانو هیئت په دومره دروند هیئت سره په داسې یو بین الافغانې کنفرانس کې د ګډون له پاره چمتو کیږي .
د طالبانو دهیئت مشرۍ شیرمحمد عباس ستانکزي کوله ، اوپه هیئت کې یی نور مخور کسان لکه قاري ډین محمد حنیف ، عبدالسلام حنیفې ، محمدسهیل شاهین ، جان محمد مدني ، شهاب الدین دلاور او سید رسول حلیم موجود وو ، دحزب اسلامي هم دوه کسیز هیئت د دحزب دسیاسي امورو د رئیس محترم بهیر تر مشرۍ لاندې هلته موجود و چې بل غړي یی په اروپایی هیوادو کې دح اا دسیاسي امورو او د سولي د شورا مسؤل قریب الرحمن سعید و . دکابل نه د راغلي هیئت ترکیب هم مختلف و ، د حزب اسلامي پورې اړوند کسان لکه انجنیر قطب الدین هلال ، مولوي صاحب عطاءالله لودین او مولوي صاحب شهزاده هم هلته موجود و ، ترڅنګ یی دکابل د ادراې پخوانې وزیران ، رئیسان او یو شمیر نورو کسانو هم ګډون درلود ، دښځو نمانیدګې یواځي د ملالۍ شینواري په غاړه وه ، دهغې سره دوه کسه نورې نجونې د وږمې حضرتزۍ او لینا شینوارۍ په نومونو موجودې وې .
همدا راز په دې کانفرانس کې ، ډاکتر عبدالقیوم کوچې ، ډاکتر فاروق اعظم ، سیداسحق ګیلانې، پخواني وزیر وحیدالله شهراني، پخوانې وزیر انوارالحق احدي او ...یو شمیر نورو کسانو هم ګډون درلود.
دملګرو ملتونو دغړو څخه په کې ، Mr Guy Griffin; Ms Danielle Bell ; Mr Steve Brooking Mr. Peter Semneby1 ګډون درلود .
- دا د ګردي میز سیمنار و، چې د طالبانو په خوښه د پغواش دموسسې له خوا د یوناما په مرسته او دقطر دهیواد په مالي مصارفو ترتیب شوې و . افتتاحیه یی هم د طالبانو د دوحې ددفتر دمنشي شیرمحمد عباس ستانکزي په وینا وشوه او دبحث زیات وخت یی هم همدوې ته مختص شوې و.
- دګردې میز چلونکې محترم عبدالاحرار رامیز پور اعلان وکړ چې دې کنفرانس کې به ډیر وخت د طالبانو غوښتنو او شکایتونو او د راتلونکې په اړه به ددوې د پالیسیو څرګندونو ته ورکول کیږي اوبحث به پرې کیږي .
- دحزب اسلامي هیئت په کې خپل بارز رول لوبولې دې، او د ټولو ملي اوبین المللي مسایلو په اړه یی په پوره توګه یی دحزب اسلامي دریځ وړاندې کړې او بحث یی پرې کړې دې . همدا راز د کنفرانس ګډونکو هم بیا بیا دحزب اسلامي په وړاندیزو باندې بحث او ټینګار کړې دې .
- حزب اسلامي خپل دریځ لکه دپخوا په څیر د بهرنیو ځواکونو د مکملو وتلو او په هیواد کې دپردیو د لاسوهنو نه پرته دازادو او بې پرې ټاکنو ترسره کول . او ددې ټاکنو له لارې یو خپلواکه او ولسواکه نظام منځته راوړل .
- حزب اسلامي اعلان کړې چې جنګ د حل لار نه ده ، مونږ تل د سولي له پاره وړاندیزونه کړې ، دبحث له پاره مو دکابل د وخت چارواکو او بین المللي ادارو ته ورکړي ، خو جنګ زمونږ په ولس د پردیو دموجودیت اولاسوهنو په واسطه مسلط کیږي . حزب تل په بین الافغاني مذاکراتو باندې ترکیز کړې دې ، اوس دغسې بین الافغاني کنفرانسونه کولې شې چې په ازاده فضا کې دهیواد په مسایلو بحث وکړي او د پردیو دمداخلې اولاسوهنې پرته دپورتنیو یاد کړل شوو شرایطو سره سم د یوه بین الافغاني حل له پاره لاره همواره کړی .
- په ډیرو مسایلو کې د طالبانو دغورزنګ او اسلامي ګوند دریځونو یو شانتوالي درلود .
- که څه هم په کانفرانس کې ګڼ شمیر خلکو په حاشیه موضوعاتو بحث کاوه ، خو په هر صورت بحث ګټور و .
- دحزب اسلامي دهیئت او د طالبانو دهیئتونو تر منخ لیدل کتل هم په ډیره صمیمانه فضا کې کیدل .
- داسې ډاګیزیده او طالبانو هم ویل چې دا ډول پروګرامونه دهغوې د امیر المؤمنین له اړخه د همغه د امر نه وروسته جوړوي تر څو دطالبانو دریځ څخه ولس اوبین المللي ټولنه خبره وساتي .
- په دې سیمینار کې په ډیرو مهمو ټکو لکه : د بهرنیو ځواکونو وتل ، د یوه موقت حکومت جوړښت ، د تورلست خاتمه ، د بندیانو ازادیدل ، طالبانو ته د یوه ادرس معلومول ، داسلام په چوکاټ کې دښځو د حقوقو تضمینول ، دبشري حقوقو د ناورین نه مخنیوی ، په اساسي قانون کې اړین بدلونونه راوستل او یا نوې اساسي قانون تدوینول ، د اقتصادي رشد او وړتیاو له پاره زمینه برابرول . دګاونډیانو اوبین المللي ټولنې څخه غوښتل تر څو دافغانستان د سولی په پروسه کې مرسته وکړي .او.....
- نژدې ډیره کیو د افغانستان اوسني نظام یو ناکامه او مافیایی نظام ګآنه ، ویل یی دا نظام بیواکه دې ، ورځ تر بلې ناامني زیاتیږي . که په دې اړه ګړندې ګاومونه وا نخستل شی نو هیواد به د یوې نوي انارشۍ په لور قدم واخلي .
- دکنفرانس ګډونکونکوټولو په یوه خوله وغوښتل تر څو داسې غونډې په نژدې ورځو کې بیا بیا جوړې او په مهمو مسایلو باندې د بحث له پاره لاره همواره شي . په دا ډول غونډوکې د دولت اړوند کسان په شخصې توګه ګډون وکړي .
- طالبانو د دولت دکسانو د ګډون سخت مخالفت وکړ او هغه یی یو بیواکه او پردي پاله نظام وګاڼه .
- دحزب اسلامي دهیئت نظر دا و چې که چیرې دولت نیغ په نیغه په دې کنفرانس کې ګډون نشې کولي نو لږ تر لږه دې مزاحمت هم نه کوی ..
- ددې غونډې د جوړښت سره دولت موافقه نه درلوده ،په دې اساس په کې ددولت مسؤل څوک نه و ، اما یو شمیر کسانو په غیر مستسقیمه توګه ددولت نه دفاع کوله ....
- دکنفرانس په اخر کې د قطر د بهرنیو چارو وزارت د کنفرانس دګډونکو د بحثونو او دنیک تفاهم په فضا کې د بحث او څیړنو څخه خوښې و ښووله او د بل کنفرانس دجوړښت له پاره یی هم خپله تیاري و ښووله .
- دکنفرانس په اخر کې هیڅ ډول اعلامیه خپره نه شوه ، ځکه دا کانفرانس تفاهمي بڼه درلوده او د تصویب صلاحیت یی نه درلود .
- د کنفرانس په ټول جریان کې فضا ډیره صمیمي او محبت نه ډکه وه . دوه ورځې لمونځونه ، ډوډۍ او بحثونه ټول د بندو دروازو تر شا تر سره کیدل .
- دقطر دولت دسختو امنیتي شرایطو له کبله هیڅ بیرونې کس هغه احاطي ته نه شواې راتلاې . په دې خاطر دکنفرانس موضوع دخبرنګارانو څخه پټه پاته وه.
- په درنښت
- قریب الرحمن سعید
- دمئ ۶ مه ۲۰۱۵ کال
