در میانه ی سال 1387 شمسی بود که بر اثر دعوت محمد شفیق گل آغا شیرزی (والی آن زمان ننگرهار) با جمعی از فرهنگیان و اهل رسانه، رهسپار ننگرهار زیبا شدیم و هیچ چیزی به اندازه ی بازسازی محوطه و بنای تاریخی «سراج العماره»، مرا خوشحال نکرد.
این که بعضی از سیاستگران افغان در چه بساطی بر سرنوشت افغانستان، قمار می زنند و یا هم نشسته اند، بحث دیگر است، اما کوشش های معدودی از آنان در جهت بازسازی، نوسازی و انکشاف، غیر قابل اغماض می باشد.
ننگرهار زیبا با مردم بسیار فرهنگی که صفی از مهمترین فرهنگیان و هنروران افغانستان را طولانی کرده اند، نه فقط با دارایی های کهن هده، شناخته می شود، بل این بخشی از شادابی مشرقی، از رونق ادبی تا تحریک دینی و فرهنگی، در هر عرصه ای به سامان رسیده است.
متاسفانه هرج و مرج تنظیمی، باعث شده بود خسارات قابل ملاحظه ای به این ولایت برسد که به ویژه احیای موزیم تاریخی هده، ناممکن است و باید بر خود بقبولانیم که بی ثباتی اجتماعی، زیان های غیر قابل جبران دارد.
در این نوشته، مجموعه ی دیگری از کارنامه ی فرهنگی- مدنی ملت ما در معاصر را معرفی می کنم تا در پایان این سلسله، اگر توفیق ولو ناچیز یافتیم، پاسخ منتقدان را داده باشیم و قناعت اصحاب وطن بر این که: هرچند از دست رفته و زیان دیده، اما گذشته ی میان تهی نداریم، بیشتر شود.
