دې نړۍ ته هېڅوک هم بشپړ نه دي راغلي بلکې هر چا هر څه له نورو زده کړي؛ که ښه دي له ښو یې زده کړي او که بد دي له بدو یې زده کړي.
پښتو کې متلونه لرو: که غواړې ښه شې، نو باید د ښو پر پله شې او یا هم چې اوسې پر خوی به د هغو سې. دا هغه متلونه دي، چې پکې یوه نړۍ خبرې ځای پر ځای شوې دي، که فکر وکړو مطلب به یې دا وي، چې یعنې موږ هر ډول له خپلې غوښتنې سره سم خپل ځان جوړولای شو؛ هغه که ښه وي او که بد.
همدا ډول نور متلونه هم لرو، چې اړونده خبره او مطلب رانغاړي: ګل له ګل څخه رنګ اخلي، یا چې ګرځې هسې به فرضې او یا هم په دري ژبه کې وايي «اگه میشینی با ما میشوِی ازما، اگه میشینی با دیگ میشوی تو سیا» دا ټولې نږدې سره ورته ماناګانې لري، خو مهمه دا ده، چې هېڅکله یې له یاده ونه باسو ځکه په دې متلونو کې د ژوند تر ټولو غوره جملې رانغاړل شوې دي؛ یعنې د یوه انسان په ټول سرنوشت پورې تړلې خبره ده.
له نورو زده کول داسې نه، چې ګټ مټ د یوه کس د کارونو او کړنو تقلید وکړو؛ بلکې داسې، چې د ښو کارونو ترسره کول ترې زده کړو، موږ هم یو کار وکړو او د دوی په څېر تل پکې لګیا او بوخت واوسو، د دوی په څېر وخت په ښو لاسته راوړنو او ښو کارونو ترسره کولو ولګوو، د دوی په څېر له ښو وګړو سره ناسته ولاړه ولرو او تل د ښو کارونو ترسره کول او له ښو کسانو سره اوسېدل غوره کړو.
د ژوند په بنسټیزو او اساسو مرحلو کې بې پر وايي او له رنګارنګ وګړو سره ګرځېدل او اوسېدل ددې لامل ګرځي، چې زموږ اصلي تګ لوری بدلون ومومي او د یو داسې څه پر لور روان شو، چې په ريښتیني ډول د ژوند وېجاړوونکي، تباکوونکي او بربادوونکي وي.
ژوند دومره ارزښتمن څيز دی، چې هېڅوک یې بها او قیمت نشي پوره کولای. په ژوند کې باید راز راز غوره لاسته راوړنې ولرو او داسې کارونه ترسره کړو، چې که ډېر ښه نشو جوړېدلای او ډېرې لاسته راوړنې نشو درلودلای، نو لږ تر لږه د برابرو ښو ځای خو ونیسو او په کمه کچه خو لاسته راوړنې ولرو.
