د ۲۰۲۵ کال د سپتمبر په لومړۍ نېټه، د چین په تیانجین ښار کې د شانګهای همکارۍ سازمان (SCO) د غړو هېوادونو د مشرانو شورا ۲۵مه غونډه پیل شوه. دا ناسته، چې د چین ولسمشر شي جین پینګ په مشرۍ ترسره شوه، نه یوازې د سیمې د امنیت، اقتصادي همکارۍ او نړیوال ثبات لپاره یو مهم پلیټ فارم دی، بلکې د نړیوال نظم د بدلون او د عدالت پر بنسټ د یوه نوي نړیوال نظام د جوړولو لپاره هم یوه تاریخي موقع وه. دې ناستې د نړۍ پام ځانته را واړوه، ځکه چې د شانګهای سازمان غړي هېوادونه او ناظر هېوادونه یې د نړیوالو مسایلو په اړه یوه موټی دریځ غوره کولو لپاره راټول شوي وو.
د ناستې په پیل کې، ولسمشر شي جین پینګ په خپله افتتاحیه وینا کې د نړیوالې ټولنې لپاره د چین د ژمنو او دریځ په اړه واضح پیغام وړاندې کړ. هغه وویل:
> "د وخت اړتیا ده چې د دویمې نړیوالې جګړې د تاریخ په اړه سمې نظریې خپرې شي او د سړې جګړې له مفکورې، چې د ډلګیو پر ویش او مطلق حاکمیت تمرکز لري، مخه ونیول شي."
نوموړي زیاته کړه چې د ملګرو ملتونو او د نړیوالې سوداګرۍ سازمان (WTO) د مرکزي رول باید ملاتړ وشي، ترڅو یو څو اړخیز سوداګریز نظام پیاوړی شي. د ولسمشر شي وینا د یوې عادلانه او منصفانه نړیوالې همکارۍ لپاره د چین د ژمنې څرګندونه وه، چې نه یوازې د غړو هېوادونو بلکې د ټولې نړۍ لپاره یو مثبت پیغام لري. دا وینا د دې ښودنه کوي چې چین غواړي د نړیوال نظم په جوړښت کې فعال رول ولوبوي او د یوې داسې نړۍ لپاره کار وکړي چې د ټولو لپاره عادلانه او مساوي وي.
د شانګهای همکارۍ سازمان د ناستې ترڅنګ، د سپتمبر په ۳، ۲۰۲۵، چین د دویمې نړیوالې جګړې د ۸۰مې کلیزې په مناسبت یوه عظیمه نظامي رژه ترسره کړه. دا رژه، چې په بیجینګ کې جوړه شوې وه، د چین د نظامي ځواک او نړیوالې سولې لپاره د دې هېواد د ژمنتیا ننداره وه. ولسمشر شي جین پینګ په دې مراسمو کې یوه مهمه وینا وکړه، چې د شانګهای سازمان د ناستې د پیغامونو سره په بشپړه توګه همغږې وه.
په خپله وینا کې، ولسمشر شي جین پینګ وویل:
> "چین به هیڅکله د تسلط او یا توسعې په لټه کې نه وي. موږ د سولې، پرمختګ او همکارۍ لپاره ژمن یو. زموږ نظامي ځواک د دفاع او د نړیوال امنیت د ساتنې لپاره دی، نه د جګړې او یا د نورو د تهدید لپاره."
هغه زیاته کړه چې چین به د نړیوالو شخړو د حل لپاره د سوله ییزو لارو ملاتړ ته دوام ورکړي او د ملګرو ملتونو د منشور پر اصولو به ولاړ پاتې شي. دې وینا د شانګهای سازمان د ناستې د پیغامونو سره مستقیمه اړیکه درلوده، ځکه چې دواړه د نړیوال امنیت، سولې او عدالت پر بنسټ ولاړ وو. د نظامي رژه وینا د دې نښه وه چې چین نه یوازې په خبرو، بلکې په عمل کې هم د نړیوال ثبات لپاره کار کوي.
د شانګهای همکارۍ سازمان د ناستې په جریان کې، ولسمشر شي جین پینګ د سازمان د اصلاحاتو او پیاوړتیا په اړه خپل لید وړاندې کړ. هغه وویل چې د سازمان سرچینې باید زیاتې شي او د پریکړو د عملي کولو لپاره یو اغیزمن میکانیزم جوړ شي. نوموړي د امنیتي ګواښونو او ننګونو پر وړاندې د مبارزې لپاره د یوه مرکز د جوړولو وړاندیز وکړ، چې د نشه یي توکو د مخنیوي او د اقتصادي پرمختګ لپاره به کار کوي.
د دې ترڅنګ، ولسمشر شي د یوه انکشافي بانک د جوړولو غوښتنه وکړه، چې د غړو هېوادونو د اقتصادي او امنیتي اړتیاوو د پوره کولو لپاره به مالي ملاتړ چمتو کړي. دا وړاندیز د شانګهای سازمان د اقتصادي همکارۍ د پیاوړتیا او د غړو هېوادونو ترمنځ د اړیکو د لا ژورولو لپاره یو مهم ګام دی.
د ولسمشر شي دا وړاندیزونه د نړیوال اقتصاد د څو قطبي کیدو او د عادلانه اقتصادي نظام د جوړولو لپاره د هغه د لید یوه برخه ده. هغه وویل:
> "د نړۍ د څو قطبي کیدو بهیر باید په مساوي او منظمه توګه مخ ته لاړ شي، او د اقتصاد نړیوال کیدو بهیر باید د پراخو ګټو او ټولګډونې پر بنسټ وي."
دا پیغام د شانګهای سازمان د غړو هېوادونو لپاره یوازې یوه نظریه نه وه، بلکې یو عملي پلان و، چې د سیمې او نړۍ د اقتصادي او امنیتي ثبات لپاره به کار وکړي.
د ناستې په جریان کې، ولسمشر شي جین پینګ د افغانستان د وروستۍ زلزلې په اړه ژوره خواشیني څرګنده کړه. هغه وویل:
> "افغانستان د شانګهای همکارۍ سازمان ناظر غړی دی، او زه له تاسو ټولو سره په ګډه د دې زلزلې د تلفاتو له امله ژوره خواشیني څرګندوم. موږ د زلزله ځپلو خلکو او د قربانیانو له کورنیو سره خپله همدردي شریکوو."
نوموړي د افغان ولس د استقامت او وړتیاوو ستاینه وکړه او زیاته یې کړه چې افغانان به په دې ستونزو بریالي شي او خپل وران شوي کورونه به بیا آباد کړي. دا پیغام نه یوازې د چین او د شانګهای سازمان د انساني همکارۍ د روحیې نښه وه، بلکې دا یې هم وښودله چې چین د سیمې د ثبات او پرمختګ لپاره ژمن دی. د ولسمشر شي دا وینا د نړیوالې ټولنې لپاره یو مثبت مثال دی، چې څنګه یو مشر کولی شي د نورو هېوادونو د ستونزو په اړه حساسیت او ملاتړ څرګند کړي.
د ناستې په ترڅ کې، ولسمشر شي جین پینګ د شانګهای سازمان د غړو هېوادونو لپاره د ۲ میلیارده ډالرو وړیا مرستې او ۱۰ میلیارده چینایي یوانو پور اعلان وکړ. دا مرستې د انرژۍ، بنسټیزو پروژو، ټکنالوژۍ او مصنوعي ځیرکتیا په برخو کې د پام وړ اغیزې ولري. دا مالي مرستې د چین د اقتصادي ژمنو یوه برخه ده، چې موخه یې د سیمې د اقتصادي پرمختګ او د غړو هېوادونو ترمنځ د همکارۍ پیاوړتیا ده.
د دې مرستو اعلان د چین د نړیوال نظم د بدیل د رامنځته کولو لپاره د هڅو یوه برخه ده. ولسمشر شي جین پینګ په خپله وینا کې ټینګار وکړ چې چین د یوې داسې نړۍ لپاره کار کوي چې د ټولو لپاره عادلانه او منصفانه وي. دا ژمنتیا د شانګهای همکارۍ سازمان د غړو هېوادونو ترمنځ د اعتماد او همکارۍ د زیاتولو لپاره یو مهم ګام دی.
د شانګهای همکارۍ سازمان له تاسیس راهیسې د سیمې او نړۍ د امنیت او ثبات لپاره یو مهم پلیټ فارم دی. دا سازمان د نورو نړیوالو سازمانونو په پرتله په عملي کړنو تمرکز لري او د اعلامیو پر ځای د مشخصو پروژو او پریکړو په عملي کولو بوخت دی. د دې ناستې په جریان کې، د غړو هېوادونو مشرانو د امنیت، اقتصاد او کلتوري همکارۍ په برخو کې یو لړ مهمې پریکړې وکړې، چې د سازمان اغیزمنتیا نوره هم زیاته کړه.
د ولسمشر شي جین پینګ ویناوې، که هغه د شانګهای ناستې په جریان کې وې او که د نظامي رژه په مراسمو کې، د نړیوال نظم د بدلون او د سولې او پرمختګ لپاره د چین د ژمنتیا نښې وې. د هغه پیغامونه د نړیوالې ټولنې لپاره یو روښانه لید وړاندې کوي، چې د همکارۍ، عدالت او مساوات پر بنسټ ولاړ دی.
د شانګهای همکارۍ سازمان ۲۵مه ناسته او د چین د نظامي رژه مراسم د نړیوال نظم د بدلون او د یوې عادلانه نړۍ د جوړولو لپاره د چین د ژمنتیا یوه روښانه نښه وه. ولسمشر شي جین پینګ د خپلو ویناوو له لارې نه یوازې د چین دریځ نړۍ ته وړاندې کړ، بلکې د سیمې او نړۍ د امنیت، اقتصادي پرمختګ او انساني همکارۍ لپاره یو روښانه پیغام هم وړاندې کړ. د دې ناستې او نظامي رژه پیغامونه د شانګهای سازمان د غړو هېوادونو ترمنځ د همکارۍ او د نړیوال ثبات لپاره یو مهم ګام دی.
د چین د مالي مرستو، د انکشافي بانک د جوړولو وړاندیز، او د امنیتي او اقتصادي همکارۍ لپاره د نوي میکانیزمونو جوړولو ژمنې دا ښيي چې چین او د شانګهای سازمان د نړیوالې ټولنې د پرمختګ او ثبات لپاره په پوره ژمنتیا کار کوي. دا ناسته او د نظامي رژه مراسم به د نړیوال نظم په تاریخ کې د یوه مهم پړاو په توګه ثبت شي.
