عامه تمویل یا یو عامه بودیجه ( A Public Budget ) د عواید او مصارفو په رسمی لست کې د راتلوونکي لپآره د یوه حکومتی واحد څخه عبارت دي یا په بل عبارت عامه تمویل ته عامه بودیجه یا ددولتونو یو ډول مالي پلان هم وایي.
د عامه تمویل تاثیرات د عوایدو په توزیع کې:
دلته باید ووایو چي د عامه سکتور فعالیتونه د کلی اقتصاد یو مهم عنصر جوړوي. هغه دا چي ددولت لګښتونه او مالیات داوړه د ملی عاید په سطحه باندي د قیمتونو په سطحه باندي او همدارنګه په استخدام باندي هم تاثیرات لري.
- د ملي عاید په سطحه باندي
- د قیمتونو په سطحه باندي
- د استخدام په سطحه باندي
عامه ملکیت: د دولتی واک او نفوس په معني دي، او په اقتصاد کې هغه مدارکو او شتمني ته وایي چي دولت ورباند د ملکیت حق لري.
عامه تمویل Public Finance
دعامه سکتور د لکښتونو تمویل ته وایي چي له مخي یي د بیلابیلو سرچینو د ټولو دولتي موسیساتو لپاره مالی تدارکات صورت نیسي.
عامه یا دولتي عواید (Public Revenue )
د مالیاتو اونورو سرچینو څخه ددولت خزانيته راتلوونکي عوایدو ته عامه عاید ویل کیږي چي معمولا ورته د عوایدو اصطلاح ویل کیږي.
عامه ملکیت (Public Ownership)
عامه یا دولتی ملکیت ته وایي یا هغه تولیدي نهاریا موسسه چي د ولت په ملکیت کې قرار لري او ددولت له لوري ګټل کیږي.
عامه سکتور (Public Sector )
د اقتصادي کړنو هغه برخه چي دولت تر ملکیت لاندي او معولا عامه توکي او تولیدي عامه سکتور دي. چي ځیني وختونه ورته دولتی سکتور نوم هم ورکول کیږي. ددولت هغه برخه چي په اقتصادي کړنو کې مصروفوي لکه تولیدي انکشافونه خدمتونه او داسی نور.
عامه شیانو او Public Goods )
هغه شیان چي د ټولني ټول وګړي ترینه یو شان ګټه خیستلو قوه لري لکه سرکونه عمومی پارکونه او داسی نور یا په عبارت سره هغه شیا چي ټول خلک ترینه همزمان یو شان ګټه پورته کوي د یو یو شحص استعمال د بل شحص لپاره کوم ستونزه ایجادوي ددي لپاره د عامه ټول تمویل دمالیاتو په شکل صورت نیسی چي اجباري جنبه لري.
عامه دولتی لګښت (Public Spending )
هغه لګښتونه چي دولت له لوري په یوه ټاکلی زمانه کې د ټولني داړتیا وړ یو څه نیولو سره د عامه ټوکو یا عامه خدمتونو په بڼه تر سره کیږي.
دعامه خدمتونو سهامی شرکتونه (Public Service Corporation )
هغه سهامی شرکت چي خلکو دعامه رفاه او سهولت له موخه یو ځانګړي خدمت تر سره کوي لکه د برق تولید دټیلیونو خدمتونه او اوبو او انژي خدمتونه او داسی نور.
سرچینه: محتلف اقتصادی کتابونو
