شل نړيوال سازمانونه: پېژندنه، جوړښت او اغېز يې؛ د ملګري ملتونو شپږ اساسي ادارې 

د همدې ليکنې په لومړۍ برخه (https://rohi.af/news/91702) کې د ملګرو ملتونو په اړه عمومي مالومات او د دغه سازمان د شپږ اساسي ادارو څخه عمومي جرګه يا General Assembly په اړه مالومات درکړل شول. دې برخه کې د ملګرو ملتونو د امنيت شورا په شمول پنځه اساسي ادارې در پېژنو. 

۲- د ملګرو ملتونو سکرتریت
دغه اداره د ملګرو ملتونو نورې ادارې کنټرولوي. د راپورونو ليکل، د بوديجې برابرول، کنفرانسونه جوړول او نور د بېلګې په ډول ددغه ادارې اساسي دندې دي. د ملګرو ملتونو سکرتريت مشري د ملګرو ملتونو عمومي سرمنشي کوي. د ملګرو ملتونو د سرمنشي په دندو کې د نړیوالو شخړو په حل کې مرسته، د سوله ساتو عملیاتو اداره کول، د نړیوالو کنفرانسونو تنظیمول، د امنیت شورا د پرېکړو د تطبیق په اړه د مالوماتو راټولول او د مختلفو نوښتونو په اړه د غړو دولتونو سره مشوره کول شامل دي.  د ملګرو ملتونو سکرتریت کې د دارالانشاء کلیدي دفترونه، د بشردوستانه چارو د همغږي کوونکي دفتر او د سولې ساتنې عملیاتو ریاست شامل دي. سرمنشي کولی شي د امنیت شورا هره هغه موضوع ته پام وکړي چې د هغه یا د هغه په ​​نظر نړیواله سوله او امنیت تهدیدوي. د ملګرو ملتونو اوسنی سرمنشي انتونیو ګوتریش دی.

۳- د عدالت نړیواله محکمه
د عدالت نړیواله محکمه (International Court of Justice) چې ځينې وخت د نړیوالې محکمې په نوم هم یادیږي، د ملګرو ملتونو (UN) له شپږو مهمو ارګانونو څخه یو دی. د عدالت نړیواله محکمه د نړیوالو قوانینو سره سم د دولتونو ترمنځ شخړې حل کوي او د نړیوالو حقوقي مسلو په اړه مشورتي نظرونه وړاندې کوي. د عدالت نړیواله محکمه یوازینۍ نړیواله محکمه ده چې د هیوادونو ترمنځ عمومي شخړې قضاوت کوي، د هغې پریکړې او نظرونه د نړیوالو قوانینو د لومړنیو سرچینو په توګه کار کوي. ۱۵ قاضيان لري او قاضيان یې د نهو کالونو لپاره ټاکل کېږي. 

۴- د ملګرو ملتونو امنیت شورا United Nations Security Council
دا د ملګرو ملتونو يو مهم او اساسي ارګان دی. امنيت شورا د نړیوالې سولې او امنیت ساتنې اساسي مسووليت لري. چین، فرانسه، روسیه،  انګلستان او د امريکا متحده ایالات د ملګرو ملتونو امنيت شورا پنځه دايمي غړي دي. البانیا، برازیل، ګابن، ګانا، هند، ایرلینډ، کینیا، میکسیکو، ناروې او متحده عربي امارات يې لس غير دايمي غړي هېوادونه دي. د دغه شورا په چوکاټ کې ۲۰۱۹ز کال د ۶.۷ مېليارده امريکايي ډالرو په لګښت د نړۍ ۱۲۱ هېوادونو څخه د ملګرو ملتونو ۸۱زره سوله ساتو ځواکونو د نړۍ په بېلا بيل سيمو عمليات تر سره کړي. 

۵- د ملګرو ملتونو اقتصادي او ټولنیزه شورا United Nations   Economic and Social Council 
د ملګرو ملتونو اقتصادي او ټولنیزه شورا (United Nations Economic and Social Council) د ملګرو ملتونو له شپږو مهمو ارګانونو څخه يو ارګان دی چې ددغه سازمان د اقتصادي او ټولنیزو برخو د همغږۍ مسولیت په غاړه لري، په ځانګړې توګه پنځلس تخصصي ادارې، اته کاري کمیسیونونه، او پنځه سیمه ایز کمیسیونونه د هغې تر واک لاندې دي.

۶- د ملګرو ملتونو د اعتماد شورا 
د ملګرو ملتونو د اعتماد شورا (United Nations Trusteeship Council) ددغه ارګان د لپاره رامینځته شوی چې د دویمې نړیوالې جګړې په پای کې له ماتې خوړلو هیوادونو څخه اخیستل شوي - او اوس ټول د جلا هیوادونو په توګه یا د ګاونډیو خپلواکو هیوادونو سره یوځای کیدو سره ځان حکومت یا خپلواکي ترلاسه کولو لپاره هڅې کوي. دغه ارګان اوس مهال کې غير فعال دی.