پښتو ژبه داسې یوه ژبه ده، چې تر ډېره حده پورې ژباړې ته اړتیا لري او ژباړه د دې ژې له پاره اړینه ده. یوازې پښتو ژبه نه بلکې ژباړه د نړۍ هرې ژبې ته اړینه او ضروري ده. دا چې ژباړه کومې ګټې لري او پښتو ژبې ته تر کومه حده پورې معیاري ژباړې کېږي، پر دې اړه به خپل نظریات وړاندې کړم.
ژباړه هغه څه ده، چې موږ له علومو سره اشنا کوي او علوم را پېژني. نن ورځ علومو ډېر پرمختګ کړی، چې د دې علومو د پوهېدو له پاره ژباړې ته اړتیا ده. پښتو ژبه نه دومره علوم لري، چې موږ ترې ګټه واخلو او نه هم دومره عالمان لري، چې زموږ له پاره پښتو ژبه څېړنې وکړي او د هر علم له پاره راته معلومات وړاندې کړي. نو د علومو د پوهېدو له پاره ژباړې ته اړتیا پېښېږي. که ژباړه هم ونه شي نو موږ د دې علومو له زده کړې او پوهېدو څخه بې برخې پاتې کېږو. نو ژباړې ته اړتیا ده او همدا ژباړه ده، چې علوم د ملتونو تر منځ شریکوي.
ژباړه مو د نورو له فرهنګونو سره اشنا کوي، له مقدساتو ور ها خوا هر ملت ځان ته ځانګړی فرهنګ لري، چې د هر ملت فرهنګ مثبت او منفي اړخونه لري، چې موږ د ژباړې له لارې د نورو له مثبتو او منفي کړنو او فرهنګونو سره بلدتیا پیدا کوو. ژباړه مو د نورو له تجربو او څېړنو او فعالیتونو څخه خبروي. هر پر مختللی هیواد په هر علم او مسلک کې ځانګړې تجربې ترسره کوي، چې ځینې یې بریالۍ کېږي او ځینې بریا ته نه رسېږي، چې موږ د ژباړې له لارې له دې تجربو سره اشنا کېږو. د ژباړې له لارې یوه ژبه بډایه کې کېږي او علمي اثار یې ورسره زیاتېږي. کله چې په یوه ژبه کې علمي اثار زیات شي، هغه ژبه خپله پرمختګ کوي. د ژباړې له لارې زموږ ژبه د معلوماتو او اثارو له پلوه بډایه کېږي. د ژباړې له لارې د یوې ژبې لغوي پانګه بډایه کېږي، کله چې موږ له نورو ژبو څخه ژباړه کوو، له نویو کلیمو او مفاهیمو سره مخ کېږوو چې په پایله کې دې ته اړ کېږو، چې یا په خپله ژبه کې هغې کلیمې ته کلیمه پیدا کړو. که مو کلیمه پیدا نه کړه هغه کلیمه خپله لیکو، چې په دواړو صورتونو کې یو نوی لغات یا کلیمه ژبې ته ور زیات شوه، چې له امله یې لغوي پانګه غني کېږي. بالاخره ژباړه هغه څه ده، چې ټوله نړۍ یو له بل سره تړي او یو له بل څخه خبروي. ژباړه ملتونه سر یو ځای کوي، د ژباړې له لارې ملتونه یو د بل فرهنګ پېژني، د ټولې نړۍ تجربې د ژباړې له لارې یو بل ته ور پېژندل کېږي.
پښتو ژبه هغه ژبه ده، چې په اوس وخت کې په میلیونونو اثار ورته له نور ژبو څخه را ژباړل شوي دي او لا هم ورته ژباړل کېږي. چې د پخوا پر پرټله اوس پښتو ژبې ډېر پرمختګ کړی. له ژباړې سره زموږ اثار او لغوي پانګه غني شوې ده. نو ژاړه زموږ د ژبې له پاره اړینه او له ارزښته ډکه ده. خو یوه ستونزه دلته دا ده، چې ډېری ژباړن معیاري ژباړه نه کوي او دژباړې له لارې یې د پښتو ژبې جوړښت ته زیان رسولی دی. چې د دې ژباړو تر ګتې زیان زیاتېږي او ژبه زیانمنه کوي. نو د دې ستونزې د مخنیوي له پاره هر ژباړن باید د دې هڅه وکړي، چې معیاري ژباړه وکړي او د خپلې ژباړې له لارې ژبه زیانمنه نه بلکې بډایه یې کړي. نو ژباړه وکړئ او خپله خوږه ژبه پښتو بډایه کړئ.
