فساد پديده اي است كه كم و بيش در كليه كشور هاي جهاني وجود دارد. اما نوع، شكل، ميزان و گستردگي آن در هر كشور متفاوت است، اما در هر صورت فساد موجب انحطاط شده و سياستهاي دولت ها را در تضاد با منافع اكثريت قرار ميدهد . افغانستان کشوریست که با كسب 11 امتياز بعداز سومالي و كره جنوبي در مقام سوم قرار دارد. نهاد شفافیت بین المللی كشورهاي مختلف جهان را با توجه به مشخصات فساد، از 1 الي 167 رتبه بندي كرده است. افغانستان با اخذ 11 امتياز از 100 امتياز، در مقام 166 قرار دارد.
فساد اداری در افغانستان به اوج خود رسیده است و برعلاوه فساد اخلاقی نیز افزایش پیدا کرده است . فساد اداری خود سبب فساد اخلاقی در جامعه میشود . اگر دولت افغانستان توجه جدی در این رابطه ننماید جامعه به انحرافات گوناگون سوق داده میشود . در چنین وضعیتِ که فقر و ناداری بیشتر شده است در زیادتر ساحات کابل مردمِ که فقیر اند دور از آگاهی دولت تنفروشی مینمایند و زیادتر جوانان به گمراهه روانند و همان فرهنگ نادرست که میان مردم محلی رواج دارد یعنی فرهنگ بچه بازی که با برگزاری رقص بچه ها پول پرداخت مینمایند و همه را به گمراهه میکشانند . و این نوع اعمال نادرست در یک کشور اسلامی مردود بوده و سبب ضعف و عقب ماندگی کشور میشود .
زیادتر جوانان و نوجوانان اعم از طبقه ذکور و اناث در مکاتب با خود مبایل میبرند و فجایع مختلف در مبایل هایشان میباشد اما متاسفانه در چنین اوضاع خانواده ها نیز جلو فرزندان خویش را گرفته نمیتوانند و این سبب انحرافات در جامعه میشود .
فرار دختران از مکاتب و جوانان که معتاد به مواد مخدر میشوند یکی از مشکلات بسیار بزرگ دولت میباشد . نظر من اینست که دولت یک اداره تفتیش بزرگ را ایجاد کند و هم یک نهاد بزرگ تربیه و اخلاق در کشور ایجاد شود تا بواسطه ایجاد اداره تفتیش برای مدیران و معاونین مکاتب و پوهنتون ها امر داده شود تا مسئولیت هر شاگرد را بگیرند و نگذارند که شاگردان در مکاتب با خود مبایل بیاورند و همچنان در پوهنتونها نیز صنوف دختر و پسر جدا باشد . و نهاد تربیه و اخلاق نیز اصول و آداب معاشرت را به خانواده ها تعریف کنند تا آنها به فرزندان خویش یاد بدهند تا چگونه بتوانند اطفال خویش را از سن کوچک اداره کنند .
در رابطه به فساد اداری باید گفت ؛ که منبع این نوع فساد اشخاص بلند رتبه دولتی میباشد و دولت مکلف است تا در جهت پیشبرد حکومتداری خوب تماماً فاسدان را مجرم ثابت نموده و حکم قید را بالایشان صادر نماید و همچنان جریمه گزاف نقدی از ایشان گرفته شود . اگر دولت در این عرصه جدی باشد تمام مشکلات کاهش میابد و فقر که اساس تماماً مشکلات را تشکیل میدهد از بین خواهد رفت و گروه های داعش و طالب که با سربازگیری برای جوانان پول میپردازند توان این را نخواهند داشت که در مقابل دولت بدون سرباز بجنگند . به امید یک افغانستان عاری از جنگ و افغانستان مرفه ...
