څوک په وحشتناک فساد کې؟ علي شاه پکتياوال که د بېنوا ليکوال!

 په بېنوا ټکی کام کې د مجبور جلال په نامه يو چا د برتانوۍ ورځپاڼې فاينانشال ټايمز څخه يو مطلب ژباړلی دی. ژباړه په ټوله مانا د ژورنالېزم د سپېڅلي مسلک او د ژباړې د فن د ارونو څخه سرغړونه ده. فاينانشال ټايمز په افغانستان کې د اداري فساد د مخنيوي د هڅو په اړه ليکنه کړې ده. خو ژباړن د ليکنې له اصلي موخې څخه تېر شوی او د خپل توپ خوله يې علي شاه پکتياوال ته - چې دا مهال د کابل د جنايي څېړنو مشر دی - نېولې ده. ما د مجبور جلال ژباړه وڅېړله او د فاينانشال ټايمز د ليکنې سره مې پرتله کړه. څه ګورم چې د بېنوا ليکوال ژباړه نه ده کړې، ليکنه يې کړې ده.
 
زه دې نتيجې ته ورسېدم چې د بېنوا لېکوال مجبور جلال پخپله په وحشتناک، فاسد او کنځلماره ژورنالېزم کې ګېر دی. په ژباړل شوي مطلب کې يې ۹ ځايه له خپله ځانه زياتونه کړې ده او د فاينانشل ټايمز د ليکنې ځينې برخې يې عمدا نه دي ژباړلي.
 
خپله څېړنه ستاسو درانه حضور ته وړاندې کوم چې په خپله قضاوت وکړﺉ چې ايا د بېنوا دليکوال ژباړه د ژورنالېزم مسلک او د ژباړې فن ته سپکاوی دی او که نه.
 
۱. د بېنوا ليکوال ژباړل شوي مطلب ته له ځانه يو سرليک ورکړی دی. د ژباړل شوې ليکنې سرليک دی ((کابل د فساد د مخينوي په موخه بهرنۍ مالي مرستې غواړي)). مجبور جلال ورته داسې سرليک ورکړی دی ((علي شاه پکتياوال په وحشتناک فساد کې)). د ليکنې د سرليک څخه معلومېږي چې ليکوال ژباړه د ژباړې نه، بلکه د يو چا د غندلو په موخه کړې ده.
 
۲. د ليکنې په لومړي پاراګراف کې مجبور صيب ليکي چې ((په دې  ورستيو کې ېې  د دفتر د ميز له جابي څخه يو شمير مهم سندونه غلا شوي دي.)) دا خبره د فاينانشال ټايمز ليکوال جون بون نه ده کړې. دا خبره ژباړن له ځانه کړې ده. يا خو دا چې ژباړن خبر دی چې د پکتياوال د املاکو سند جعلي نه دی او د پکتياوال د مېز له جابې څخه داسې چا پټ کړی چې دی يې پېژني او يا له خېټې خبرې کوي او په پکتياوال د تور د ثابتولو هڅه کوي.
 
۳. د بېنوا ژباړن ليکي چې د سند ((په ښکتنۍ برخه کې)) د پکتياوال ((اصلي لاسليک شوی وو)). د ((اصلي)) ټکی دلته بيا د مجبور جلال مهرباني ده. فاينانشال ټايمز دا ټکی نه دی کارولی. فاينانشال ټايمز يواځې د لاسليک يادونه کړې ده.
 
۴.  ژباړن له ځانه دا پوښتنه هم کوي چې: ((دا سند ... ښيې چې د پوليسو يو لوړ رتبه افسر څومره په صداقت کار کوي؟!)). دا استفهام فاينانشال ټايمز نه دی کړی، د علي شاه د مېز له جابې څخه خبر ژباړن کړی دی.
 
۵. ژباړن بيا څو کرښې ژباړي او له ځانه په کې زياتوي چې: ((د جنرال علي شاه پکتياوال له شعبې څخه تر لاسه شوی سند يو بل څه چې ښيې هغه دا ده چې د افغانستان د کورنيو چارو وزارت کوم چارواکی صادق او په قانون برابر دی او پر کومو هغو باور وشي؟)). دلته د بېنوا ليکوال ته زه شاباسی ورکوم. ښکاره کړې يې ده چې د ژباړې په پلمه يې دا ليکنه ولې کړې ده! په ښکاره چيغې وهي چې پکتياوال د کورنيو چارو په وزارت کې مې پرېږدﺉ.
 
۶. مجبور صيب يو بل څه هم ژباړې ته ورزيات کړي دي. په ډاګه کړې يې ده چې ولې يې پکتياوال په کورنيو چارو وزارت کې نه خوښېږي. نوموړی په ژباړه کې له ځانه کاږي چې: ((علي شاه پکتياوال چې  په خپلو مرکو کې  تل له يوي  پاليسي  او هغه هم د خپل ځان له صف [فکر کوم دلته د مجبور صيب له ((صف)) څه صفت مطلب دی] څخه کار اخلي)).
 
۷.  څو کرښې وروسته بيا ژباړن له ځانه ليکلي دي چې ((د علي شاه پکتياوال په  باب لاس ته راغلي اسناد او ورته نوري  دوسيې د  افغانستان په څير يو هيواد کې گرانه ده چې وپلټل شي.)) فاينانشل ټايمز د ليکنې په دې برخه کې د علي شاه پکتياوال نوم نه دی اخستی او نه يې دوسيه ياده کړې ده. فاينانشال ټايمز د ((دعوې)) ټکی کارولی دی. فاينانشال ټايمز دلته ويلي دي چې ((داسې دعوې او [د هغې] ځوابيه دعوې په افغانستان کې عادي دي، او خورا سخته ده چې پلټنه يې وشي.)) دوسيه او دعوه فرق لري. د دوسيې ټکی ژباړن هغه وخت کارولی شو چې رسمي مقاماتو پکتياوال ته رسمي تورونه اورولي وای. خو ښکاري چې د
 بېنوا ژباړن مجبوره دی چې د هرې خبرې سره د علي شاه نوم وټومبي.
 
۸. د ژباړن زياتونې دلته پای ته نه رسي. ژباړن د فساد د مخنيوي دپاره د بهرنيانو د مرستو د پلان په اړه د فاينانشال ټايمز خبرې ژباړي او له ځانه ورزياتوي چې:  ((خو د علي شاه پکتياوال په اړه وروستي اسناد دا ښيې  چې  دا پلان هم هيڅ  ډول اغيزمنتوب نه لري .اوس دا پوښتنه را پورته کيږي  چې ایا ولسمشر کرزی به وکولای شي چې اوس په حکومتي دستگا کې د مالي فساد مخه ونیسی  که څنګه؟)). دا خبره چورلټه مجبور جلال له خپله ځانه کړې ده. د فاینانشال ټایمز په لیکنه کې یې هيڅ څرک نه لګي.
 
۹. ژباړن د ژباړې په پای کې د فارسي یو متل لیکلی دی  چې بېنوا ټکی کام د نیوکو څخه وروسته لرې کړی دی. په متل کې یې څه داسې لیکلي و چې د نورو شیانو مزه که لاړه شي په مالګه به جوړه شي، خو چې د مالګې مزه لاړه شي نو په څه شي به جوړه شي. دلته ژباړن نه دي ویلي چې په دې زیاتونو د ژباړې په پلمه د خپلې لیکنې مالګه جوړوي او که په پکتیاوال د تورونو د ثابتولو هڅه کوي!
 
۱۰. د مجبور صیب د ژباړې موخه ټوله دا ده چې پکتیاوال مجرم ثابت کړي. که نه په لیکنه کې فاینانشال ټایمز د یو بل چارواکي د فساد په اړه هم لیکلي دي. که مجبور صیب د فساد ضد مبارزه او یا د فاینانشال ټایمز د لیکنې ژباړه هدف و نو بیا خو يې بايد د دې بل چارواکي په اړه هم د فاینانشل ټایمز معلومات ژباړلي و.
 
ما نه غوښتل چې داسې څه ولیکم چې په هغې کې د کوم چارواکي (چې هيڅ يې نه پېژنم) دفاع وي او يا داسې وانګېرل شي، خو کله چې د ژورنالېزم د سپيڅلي مسلک او د ژباړې د فن یو ویاند په یوه پاڼه ژباړه کې ۹ ځایه له خپله ځانه زیاتونې وکړي، نو سړی دې ته ((مجبوره)) شي چې د خپل مسلک او فن له ((جلاله)) دفاع وکړي.
 
يادونه: زه دا ليکنه د بېنوا ويب پاڼې ته هم استوم. هيله مند يم چې که چېرته د مجبور جلال ژباړې + ليکنې ته ځای ورکولای شي، نو د هغه د ژباړې د خامۍ روښانولو ته به هم وخت ورکړي.