د فعل معنوي اړخ (لازمي او متعدي):
په پښتو ژبه کې فعل د مانا له پلوه پر لازمي او متعدي وېشل کیږي.
الف- لازمي فعل: هغه فعل ته وايي چې مفعول نه قبلوي او فعل په تېره او ناتېره زمانه کې د جملې د فاعل لپاره تصریف کیږی، یا دا چې فعل په تېره زمانه کې د جملې له فاعل سره مطابقت ښيي چې البته دغه مطابقت په ناتېره زمانه کې د لومړي او دویم شخص په مورد کې د شخص او عدد له پلوه او د درېيم شخص په مورد کې یوازې د شخص له پلوه فعل د فاعل لپاره تصریف کیږي. په تېره زمانه کې لازمي فعل د لومړي او دویم شخص په مورد کې د شخص او عدد له پلوه د جملې د فاعل لپاره تصریف کیږي، خو د درېيم شخص په مورد کې سربېره پر شخص او عدد د جنس له پلوه هم له فعل سره سمون ښيي. د موضوع د ښې څرګندتیا لپاره لاندې جدولونو ته توجه وکړئ.
شخص مفرد جمع
لومړی زه کېنـ + ام موږ کېنـ + و
دویم ته کېنـ + ې تاسې کېنـ + ئ
درېيم دی کېنـ + ي
دا کېنـ + ي دوی کېنـ + ي
شخص مفرد جمع
لومړی زه کېنـاستـ + م موږ کېنـ + و
دویم ته کېنـاستـ + ې تاسې کېنـ + ئ
درېيم دی کېنـاستـ + ه/ǝ/
دا کېنـاستـ + له دوی (مذکر)کېنـاستـ + ل
دوی (مؤنث) کینـاستـ + لې
ب- متعدي: متعدي فعل هغه فعل ته وايي چې مفعول قبولوي او فعل په تېره زمانه کې د جملې د مفعول لپاره اوړون مومی، الته دغه اوړون د شخص، عدد او جنس له پلوه تر سره کیږي. لاندې مثالونو ته پاملرنه وکړئ.
شخص مفرد جمع
لومړی احمد زه ووهل + ام احمد موږ ووهل + و
دویم احمد ته ووهل + ې احمد تاسې ووهل + ئ
درېيم احمد دی وواهه
احمد دا ووهله احمد دوی (مذکر) وواهـ + ل
احمد دوی ( مؤنث) ووهـ + لې
یادونه: په پښتو ژبه کې ټول فعلونه که لازمي دي او که متعدي، په ناتېره زمانه کې د جملې له فاعل سره مطابقت ښيي، خو لازمي فعل په تېره زمانه کې هم د فاعل سره مطابقت ښيي خو متعدي فعل په تېره زمانه کې د مفعول سره مطابقت ښيي.
کومکي فعل ( مرستیال کړ): هغه فعلونو ته ویل کېږي چې په ځانګړې توګه د استعمال وړ نه وي، او د اصلي فعلونو سره په خوا کې راځي. کومکي
