د متحدو ايالتونو د نيويارک د منهاټن سیمې يوه قاضي د فبرورۍ په ۲۱مه نېټه پرېکړه وکړه، چې د افغانستان له کنګل شوې شتمنۍ درې نيم ميليارډ ډالر به د سپټمبر د يوولسمې پېښې قربانيانو ته نه ورکول کېږي. د متحدو ايالتونو ولسمشر جو بايډن د تېر کال په فبرورۍ کې اعلان وکړ، چې د افغانستان بانک د کنګل شوې شتمنۍ د وېشلو فرمان یې لاسليک کړی. تر اوسه يو کال تېر شوی، خو متحدو ايالتونو د دغې شتمنۍ د وېشلو قانونيت او د تطبيق امکانات نه دي پیدا کړي. يوازې دا څرګنده ده، چې متحدو ايالتونو د واکونو د پېژندلو لوبه لوبولې او لوبوي يې او د افغانستان خلکو لا تر اوسه پورې خپلې شتمنۍ نه دې تر لاسه کړې.
برسېره پر دې، متحدو ايالتونو نور ۳.۵ ميليارډ ډالره د افغان ملت پانګه د سويس يو بانک ته د افغانستان صندوق تر نامه لاندې ورکړې. خو متحدو ايالتونو بيا دا نظر خپور کړی، چې له دې نه پرته چې د افغانستان مرکزي بانک د طالبانو د حکومت په سياسي کنټرول کې نه وي، نو هېڅ پيسې به ورته برابرې نه کړي. په نتيجه کې متحدو ايالتونو د افغانستان د شتمنۍ په اړه ډېرې ستونزې رامنځته کړي او هر شی، چې د دوی له اصولو سره سمون ونه لري، نو افغانانو ته به یې ورنه کړي.
د امریکا متحده ایالتونه د افغانستان د کنګل شوې شتمنۍ د ازادولو او حلولو په کارونو کې موثر ګامونه نه اخلي او په دې کار سره یې د طالبانو د حکومت د قانونيت او د سپټمبر د يوولسمې پېښې د قربانيانو چارې ګډوډې کړي دي. دوی په دې بهير کې یې هېڅکله په دې فکر نه دی کړی، چې دغه شتمنۍ په خلکو پورې اړه لري او د ډېرو افغان بېوزلو خلکو د ژوند بنسټيزې غوښتنې پوره کولی شي.
د افغانستان کنګل شوې شتمنۍ په دغه هېواد کې د پيسو د تګ راتګ بحران رامنځته کړی او خلک د پيسو په برخه کې د اړينو معاملو په ترڅ کې ډېرې ستونزې لري. د دغه بحران له امله سخت انفلاسيون رامنځته شوی او د خلکو بېوزلي یې زیاته کړې. په دې دوو کلونو کې د افغانستان د خلکو ډېر ځلې احتجاجونو د متحدو ايالتونو د حکومت غبرګون نه دی تر لاسه کړی. په وروستيو ورځو کې د چين میډيا ګروپ خبريال د افغانستان له خلکو سره د مرکو په ترڅ کې له متحدو ايالتونو نه د کنګل شوې شتمنۍ د ازادولو غوښتنې ډېرې اوريدلي. د افغانستان خلکو د مرکو په ترڅ کې وويل، د افغانستان د خلکو اقتصادي وضعیت خو هر چاته معلوم دی چې په څه حال کې دی، غوښتنې مو له نړیوالې ټولنې او امریکا څخه دا دي، چې دوی باید د افغانانو روان حالت درک کړي او دا کنګل شوې ملي شتمني ازاده کړي، ترڅو یې ګټه په مستقیم ډول دولت ته ورکړل شي او له دې حالت څخه پرې را ووځو. د افغانستان اقتصاد پوه د مرکې په وخت کې څرګنده کړه، که چېرته دغه بندیزونه لرې کیږي، دغه زموږ اسعاري زیرمې د حمایې په شکل باندې په قانوني او بین المللي معیارونو باندې پرېښودل کیږي، له شک پرته، چې دا به د افغانۍ د ثبات او د افغانستان د اقتصاد د غوړېدو لپاره به کار ورکړي او د دې ترڅنګ به افغانان نور د نړۍ له دروېزو، سوالونو او خیراتونو نه خلاص شي، دوی به په خپلو پښو ودرېږي او هر څه به په خپل تجارت او سوداګرۍ او خپلې اقتصادي پراختیا باندې ترلاسه کړي او هم به د نړۍ د اوږو نه دغه بار کم شي.
په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د کډوالو ادارې سرپرستې استازې په دې وروستيو ورځو کې ويلي، چې د ۹۸سلنه افغانانو ژوند د ملګرو ملتونو لخوا د بېوزلۍ کرښې نه ټيټ حالت کې دی او څه باندې نيم نفوس بېړنۍ مرستې غواړي. د متحدو ايالتونو ځينو فعالانو په افغانستان کې د بشري بحرانونو له کتلو وروسته د بايډن له حکومت څخه غوښتنه کړې، چې د افغانستان ټولو خلکو ته ډله ايزه سزا ورنکړی او بېرته افغانانو ته شتمنۍ ورکړي.
متحد ايالتونه څنګه نه پوهېږي، چې په افغانستان کې سخت بشري بحران روان دی. البته دوی پوهېږي، خو دوی هغو ډلو ته سترګې نه لري، چې د ځان لپاره هېڅ ګټې نه لري او دا هم د دغه هېواد د حکومت بيړنۍ اړتياوې نه دي. ټوله نړۍ ویني، چې اوس متحد ايالتونه نورې بېړنۍ دندې لري، څو په لس ګونو ميليارډ ډالره نظامي تاسيسات او وسلې د اوکراين جنګي ميدان ته ولېږي او په هر صورت په دغه ميدان کې د متحدو ايالتونو د وسلو تجارانو ته ګټې پيدا کړي او د متحدو ايالتونو هغه خوب په حقیقت بدل شي، څو روسیه له پښو وغورځي او تباه شي.
