نړېوال قانون د هېوادونو تر منځ د تړونونو او موافقو سیستم دی، چې دا هغه څه اداره کوي چې څرنګه ملتونه د نورو هېوادونو ، د نورو هېوادونو اتباعو او د نورو هېوادونو د سوداګرۍ سره چلند کوي؟
نړیوال قانون عموما دوه مختلف کټګوریو کې راځي.
۱- خصوصي نړیوال قانون: د خصوصي شرکتونو ترمینځ د شخړو معامله کوي ، لکه خلک یا شرکتونه چې له یو څخه ډیرو هېوادونو سره د پام وړ اړیکې لري.
۲- عامه نړیوال قانون: د ملتونو ترمنځ د اړېکو اندیښنه لري. پدې کې د نړیوال چلند معیارونه، د بحر قانون، اقتصادي قانون، ډیپلوماتیک قانون، چاپیریال قانون، د بشري حقونو قانون، او بشردوستانه قانون شامل دي.
د عامه نړیوال قانون ځینې اصول په یو لړ تړونونو کې لیکل شوي ، یا "کوډ شوی" دي، لېکن نور یې په کوم ځای کې نه لیکل کیږي. دا د "دودیز" قوانینو په توګه پیژندل شوي او ملتونه د هیڅ په کولو سره دوی سره رضایت لري.
څنګه چې ډیری نړیوال قانون د تړونونو لخوا اداره کیږي، نو دا معمولا په انفرادي هېوادونو پورې اړه لري چې قانون پلي کړي. په هرصورت ، یو څو نړیوال سازمانونه شتون لري چې ځینې تړونونه پلي کوي. ترټولو د پام وړ مثال یې ملګري ملتونه دي، چې 192 غړي هیوادونه لري.
تعریفات او پېژندنه:
سفیر: یو دولتي چارواکی چې د دوه هطوادونو تر منځ اړیکې اسانوي.
د عدالت نړیواله محکمه: د ملګرو ملتونو قضایي څانګه ده، چې د هېوادونو تر منځ شخړې هواروي او د نړیوال قانون په مسایلو کې مشورتي نظرونه صادروي.
انټرپول: د پولیسو نړیوالې شبکه، چې د نړیوال قانون د حل لپاره په ګډه کار کوي.
د امنیت شورا: په ملګرو ملتونو کې یوه ځانګړې کمیټه ده، چې دا مشخص کوي چې ایا یو ځانګړی حالت به د نړیوال امنیت لپاره ګواښ رامنځته کړي؟.
