دموکراسی به عنوان یک پدیده نوبا در افغانستان میباشد و مردم افغانستان قبل از سال ۲۰۰۴ هیچگاه به معنی واقعی کلمه از وجود آن بهرمند نشده اند و بدون شک که پذیرش آن هنوز برای مردم افغانستان سنگینی میکند. زیرا تا کنون بستر ساخت و بافت فرهنگ سیاسی و اجتماعی برای هم صدا شدن با دموکراسی آماده نیست.اما این بدین معنی نیست که مردم افغانستان پتاسیل پذیرش و تحقق دموکراسی را ندارند بلکه برعکس مبارزات مردم افغانستان برای آزادی خواهی و تحقق عدالت اجتماعی و بخصوص مبارزه علیه تروریسم بین المللی و قاچاق مواد مخدر و اشتراک شان در چندین دور انتخابات ریاست جمهوری و انتخابات شورالی ملی بیانگر پتانسیل مردم به پذیرش دموکراسی است، اخیراً مردم افغانستان برای انتخاب ریس دولت خود پای صندوق رای رفته و رای خود را استفاده نمودند که این نمونه بارز از دموکراسی خواهی آنها میباشد. اما از طرف دیگر عوامل همچنان وجود دارد که مانع تحقق اراده عموم میشود به گونه مثال نبود امنیت کافی بخاطر برگزاری انتخابات در سراسر کشور و یا تقلب . اما وقتی مردم افغانستان با وجود تمامی مشکلات بخاطر حاکمیت اراده خود پای صندوق های رای میروند باید اراده شان از سوی سیاسیون و نهاد های برگزار کننده انتخابات وحامیان بین المللی دولت افغانستان احترام گذاشته شوند . افغانستان در چند دوره انتخابات ریاست جمهوری با فراز و نشیب های فراوان همراه بوده است ، از یک طرف نبود امنیت کافی بخاطر برگزاری انتخابات و بسته ماندن محلات راهی و از طرف دیگر مسله تقلب که در انتخابات ۲۰۱۴ به شدت به سطح ملی و بین المللی مطرح شد اما در این شکی نیست که مردم افغانستان به تقلب نه گفته اند و هرگز نمیخواهند بر اساس تقلب زعیم خود را انتخاب کنند. بلکه این تیم های انتخاباتی است که دست به تقلب میزنند و در صورت برنده نشدن شان دست به ایجاد بحران میزنند ، از طرف کمیسون انتخابات نظر به وضع شکننده جامعه و دخالت های داخلی خارجی ، همیشه در امر اجرای یک انتخابات شفاف و کامل در چندین دوره ناکام بوده است . حالا هم گمانه زنی ها و نگرانی ها مطرح است ولی بجای برجسته سازی نگرانی ها و مسایلی که هنوز در حد شک و گمان استند شایسته است که امید ها تقویت شوند و روی شفاف سازی و توانایی های کمیسون و نهاد های دخیل تمرکز و تاکید صورت گیرد. کمیسون انتخابات هرگز به تنهایی پناسیل و ظرفیت این را ندارد که پروسه مهم و ملی انتخابات را عملی سازد مگر این که همه شهروندان افغانستان همکاری کنند وگروه های سیاسی و مدنی مسولانه سهیم شوند و اجازه ندهند که این روند سرنوشت ساز زیر سوال برود یا تهدید شود .در واقعه برنده اصلی یک انتخابات شفاف و سالم مردم افغانستان است . وقتی حرف او را رای مردم بزند و تعیین کننده زعیم حضور شهروندان باشد این جاست که دموکراسی جان میگیرد و قدرت به صاحب اصلی آن یعنی مردم بر میگردد. بناءً هر گونه اقدام ناسنجیده و یک طرفه میتواند جامعه را به یک بحران جدید مواجه کند بناءً حالا وقت آن است که سیاست مداران و کاندیدان محترم به جای تهدید ، و روایت اعتشاش گر تقلب با کمال احترام سیاست ورزی کنند قدرت و مشروعیت را از طریق کسب رای مردم و با اعلان نتجیه از سوی کمیسون مستقل انتخابات بدست بی آورند و به اراده مردم احترام گذاشته خویشتن داری پیشه کنند و نا امنی روانی و ایجاد ننمایند. و به هر مسله که ما را به جنگ ، بحران و نفرت گرایی نزدیک میکند نه بگویند.حفظ نظام و دست آورد های آن در دو دهه از خواسته ها و نیاز های مردم افغانستان است نادیده گرفتن خواسته های مردم شکست ها را در پی دارد. امید است که این انتخابات نسبت به انتخابات گذشته دارای شفافیت بیشتر و اعتبار افزون تری باشد این مهم ناممکن نیست وقتی همه شهروندان بخصوص تیم های انتخاباتی و نهاد های برگزار کننده تعهد بسپارند که به اراده مردم احترام میگذارند و تیم های انتخاباتی نتیجه آنرا دور از اندیشه های قومی قبول کنند زیرا بعد از سال ها جنگ و ویرانی امروز این موقع برای مردم افغانستان میسر شده است تا اراده خود را تحقق بخشند ، تمکین نمودن به اراده مردم در واقع برد هر یک از سیاست مداری است که دعوای خدمت به مردم خود را دارد و پذیرفتن نتیجه کلید برای تحقق دموکراسی و اراده مردم میباشد.
