د راتلونکو ټاکنو بریالی نوماند!؟ په تېر پسې۰۰۰
د ډاکټر محمد اشرف غني وروسته احتمالي نوماندان کېدای شي، محمد عمر داودزی، داکتر انوارالحق احدي، زلمی رسول، ډاکټر حضرت عمر زاخېلوال، د جمعیت گوند نوماند ( استاد عطا محمد نور؟ ) او ځیني نور چې لا یې ھڅې نه دي پیل کړي واوسي۰
دغو احتمالي نوماندانو په شخصي مېلمستیاو او ځینو یې په لویو مجلسونو کې خپله نوماندي په یوہ ډول سرہ اعلان کړېدہ۰
تقریبا ټول نفوذي اشخاص دي، ھر یو یې پخپل ځای کې منل شوی شخصیت دی، خو په یواځی ځان دغه یو نوماند ھم د بریاليتوب چانس نه لري، ځکه له یوې خوا ډېری نوماندان د یوہ قوي جناح یا حزب له لوري نه دي معرفي شوي د بل لوري مونږ په افغانستان کې افغانستان شموله او ټولمنلی حزب لا ھم نه لرو!۰
په افغانستان کې بریالی نوماند کېدای شي په څو عمدہ دلایلو سر له اوسه په گوته کړای شو!
که چېرې حکومت ریښتیا ھم شفافو او سراسري ټاکنو ته ژمن وي، د ټاکنو کمېسیون خپله خپلواکي وساتلی شي ( د بې لوري خپلواکو بھرنیو او کورنیو څارنې بنسټونو او ولس اعتماد ترلاسه کړای شي او د ټاکنو پر مھال ھمدغه اصل ته ژمن پاتې شي؛ د څار نړیوال او کورنيو بنسټونو، نوماندانو، احزابو او مدني ټولنو قناعت حاصل کړای شي )۰
د ټاکنو موضوع به یو څه اندازہ د خلکو د باور او قناعت سبب وگرځي، خو دا کومې ھڅې چې اوس د ارگ او اجرایه ریاست له لوري رواني دي او د ټاکنو خپلواک ریاست لا ھم د حکومت د ویاندوی دندہ سرته رسوي!؟
بیا نو ناشونې دہ، چې ټاکنې په سوله یېزہ توگه د یوہ حاکم ولسمشر څخه بل گتونکي نوماند ته واک ولېږدوي، بلکه د یوہ نوي کړکېچ زېږېدو لپارہ به لار پرانیزي!
د بل لوري یو عمدہ فکتور چې کولای شي پر دغه پروسه اغېز وښندي امنیت دی، که حکومت د ټاکنو او رایه ورکوونکو امنیت د ټینگښت ډاډ ور نه کړي، بیا ھم ناشوني دہ، چې سراسري او شفاف انتخابات ولرو، کېدای شي چې محدود او د تقلبه ډکې تجربې یوځل بیا تکرار کړو۰
په ھر صورت:
که چېرې مونږ پورتنۍ ستونزې ټولې حل وبلو، ھغه څه چې د رایه ورکونکو پام ځانته جلبولای شي او نوماند پرې ځان د بریالیتوب تر کچې رسولای شي داسې درجه بندی کولای شو۰
۱- د نوماند پوھه، زیرک تیا، وړتیا، د وینا اغېز او د کار مخینه۰
۲- آغیز ښندونکې څېرې۰
۳- نړیوال شھرت۰
۴- جامع طرحه ( ټاکنیز منشور )۰
۱- په افغانستان کې ډیموکراسۍ د تمثیل نوي پېر دا اولسم کال دی، ولسونه ویښ شویدي، څو دورې ټاکنې تجربه کړې، اوس د ښه او بد ترمنځ توپير تر پخوا ډېر ښه کولای شي، سرہ د دې چې په دغه سنتي ټولنه کې لا ھم ملک، خان، زورواکی او زرواکی په قدرت کې دی او ډېرې وخت د ھغه تصمیم د سیمې د خلکو تصمیم وي، خو بیا ھم ډېرہ سلنه خلک د خپلې ارادې د تمثیل غوښتونکي دي۰
دوی به په نوماندانو کې ھغه شخص ته ډېر خوښ وي، د چا چې علمي سویه لوړہ وي۰
د گاونډیو، سیمي او نړۍ حساسیتونه درک کړای شي، د ھغو سرہ په پورہ مدبرانه ډول د افغانستان په گټه لوبه وکولای شي۰
د وینا لپارہ یې الفاظ واضح وي، د اسلام مبارک دین ته درناوي سرہ د قرآن مجید او احادیثو ( ھغه څه چې د بشریت لارښود حضرت محمد ص ته منسوبوي ) حوالې په پورہ دقت سرہ ورکړي۰
ملي نوامیس په پورہ احترام سرہ په نظر کې و نیولای شي او ھمدا ډول د کار مخینه یې پاکه، د ھېواد او افغانانو په گټه تمامه شوي وي۰
۲- اغېز ښندونکو څېرو کې کولای شو، اشخاص، احزاب، قومي شورا گانې او ځیني مدني بنسټونه وشمېرو:
مثلا:
پخوانی ولسمشر حامد کرزی، اسلامي حزب او پخپله انجنیر گلبدین حکمتیار، استاد عبدالرب رسول سیاف، سید حامد آغا، صبغت الله مجددي، د جمعیت گوند، عبدالرشید دوستم ۰۰۰
خو مھم ھغه چې د ټاکنو برخلیک ته تغیر ورکولای شي۰
کېدای شي پخوانی ولسمشر حامد کرزی و اوسي، که چېری حامد کرزی د یوہ نوماند ترشا ودرېږي، د گټلو ډېر چانس به ولري، ځکه د کرزي نفوذ لا ھم پر ولسونو او تر دہ لاندې اشخاصو ھغسې لوړ دی۰
کېدای شي دوھمه درجه کې انجنیر گلبدین حکمتیار، استاد سیاف، جمعیت گوند او نور حساب کړای شو، خو تکړہ او بریالی نوماند به ھغه شخص وي، چې د دغه مجموعې څخه اکثریت ھغه د ځانه سرہ ولري، په ځانگړې توگه پخوانی ولسمشر۰
۳- نړیوال شھرت ډېر اړین دی، افغانستان د پخوا په پرتله اوس د نړۍ سرہ ډېر نږدی شوی او نړیوال ھم د افغانستان سرہ د پاتې کېدو او دوستۍ ډېرہ لېوالتیا لري، په ځانگړې توگه امریکا، اروپا او ځیني د سیمې ھېوادونه:
ھغه نوماند به د بریالي کېدو ډېر چانس ولري، چې د امریکا سرہ حسنه اړیکې ولري، خو ھېرہ مو نه وي، چې روسیه، اروپایي ټولنه، چین او په ځانگړې توگه پاکستان، ایران او ھندوستان د افغانستان د قضیې او داسې لویو پروسو څخه بېرون نه پاتې کېږي او نه ھم ورته په کمه سترگه لیدلای شو۰
ھغه نوماند به د بریالي کېدو ډېر چانس ولري، چې د دوی ترمنځ د حساسیتونو په درک سرہ یوې اجماع ته رسېدلای وي۰
۴- د ټاکنو اصلي برخه د رایه ورکونکو اعتماد حاصلول دي، که څه ھم چې زہ پخپله پخوانۍ خبرہ یوځل بیا ټینگار کوم، چې د رایې بانکونه معلوم دي، خو د دې سرہ سرہ بیا ھم باید نوماند شمېرلي، په تول پورہ او د افغانستان عیني واقعیت ته په کتو سرہ یو جامع خط مش یا منشور ولري، دا ځل د ( غر غوښې سیند شوربا ) په مسایلو افغانان نه غولېږي۰
کېدای شي زما څخه ځیني نور فکتورونه پاتې وي، کولای شۍ تاسو قدرمن لوستونکي راپورہ کړۍ؛ زہ په پای کې د جمع بندۍ په توگه د دغه فورمول په واسطه یوہ محاسبه شریکوم او نور مو په الله سپارم۰
سراسري او شفافې ټاکنې:
د نوماند پوھه، زیرک تیا، وړتیا، درایت، نیک شھرت، جامع څلور کلن او یا له ھغه ډېر وخت لپارہ پلان، د گاونډیانو، سیمې او نړیوالو سرہ اړیکې، د پخواني ولسمشر او نورو مشرانو قناعت د بریالي نوماند نښې نښانې دي۰
و ما علینا اللبلاغ
