جریان انکشاف، باز سازی و بهبود معیشت هموطنان ما که در بیشتر از یکدهۀ گذشته با تلاشهای خستگی ناپذیر برنامۀ همبستگی ملی وزارت احیا و انکشاف دهات در قریه ها و قصبات کشور تطبیق گردید، اینک با پایان گرفتن برنامۀ مذکور بار دیگر با راه اندازی برنامۀ ملی میثاق شهروندی به یک پیمانۀ وسیعتر پیگیری میشود.
برنامۀ ملی میثاق شهروندی در حقیقت یک تعهد یا قرارداد دوجانبه میان حکومت و شهروندان است. حکومت بر اساس این برنامه مکلف است طبق فصل دوم قانون اساسی در مورد تضمین حقوق شهروندان روستایی و شهری ما، خدمات اساسی و نیازهای اولیۀ مردم دهات را از طریق تطبیق پروژه‌های انکشافی قریه تأمین کند. این برنامه در اساس خود یک برنامۀ بین الوزارتی است و در دو بخش روستایی و شهری به مرحلۀ عمل گذاشته میشود.
باید یاد آور شد که بخش روستایی برنامۀ ملی میثاق شهروندی توسط وزارت های سکتوری و بخش شهری آن توسط ادارۀ مستقل ارگانهای محل، شهرداری کابل و شهرداری های 33 ولایت دیگر اجرا میگردد. به همین لحاظ این برنامه طوری طرح شده است که تضمین کنندۀ خدمات انکشافی در سطح شهرها و روستاهای کشور باشد. لذا در برنامۀ ملی میثاق شهروندی عین خدماتی را که یک شهری از آن مستفید میشود، یک دهاتی نیز از آن بهره ور خواهد شد تا به تدریج، فاصله میان شهرها و روستاها کاهش یافته و انکشاف متوازن و عدالت اجتماعی هم در شهرها و هم در روستاها تأمین گردد.
باید یاد آور شده که دیزاین این برنامه حدود شش ماه قبل آغاز شد، قرار است برنامۀ ملی میثاق شهروندی طی چهار ماه آینده، یعنی اواخر سال جاری روی ظرفیت سازی شوراهای انکشافی قریه‌ها کار کرده و شوراهای کلستر بسازد. طی چهار ماه آینده انتخابات مجدد در ۳۵ هزار شورای انکشافی قریه که از سوی برنامۀ همبستگی ملی ایجاد شده بودند، برگزار میشود تا مردم نماینده گان واقعی و راستین خود را انتخاب کنند و در اوایل سال ۲۰۱۷ میلادی که کار فزیکی برنامۀ میثاق شهروندی آغاز میشود، مردم با چالش خاصی روبرو نشوند. این بدان معناست که در اوایل ۲۰۱۷ کار فزیکی برنامۀ ملی میثاق شهروندی رسماً در ۱۲ هزار قریه آغاز خواهد شد.
وزارت انکشاف دهات، با آغاز برنامۀ ملی میثاق شهروندی پلان‌های مشخصی خود را روی دست دارد. قرار است انتخابات مجدد در تمام ۳۵ هزار شورای انکشافی برگزار شود، انتخابات آزاد، مستقل و سری است و مردم می‌توانند نماینده گان خود را با شفافیت کامل انتخاب کنند، مردم خود می دانند که چه کسی در سطح قریۀ شان می تواند نیاز سنجی کند، مشکلات شان را بررسی نماید و به مسوولان برساند.
از طریق برنامۀ ملی میثاق شهروندی قرار است شش خدمت اساسی به مردم ارایه شود: خدمات اساسی صحی، خدمات اساسی تعلیم و تربیه، مدیریت آب (آبیاری، کنترل سیلاب‌ها، تهیۀ آب آشامیدنی و حفظ‌الصحۀ محیطی)، انرژی‌های قابل تجدید یا خدمات برق رسانی، وصل ساختن فاصلۀ شهرها و روستاها و ترویج یا ساخت زیربناهای کوچک زراعتی در دهات.
این برنامه در هر نوع خدمات، روی کلستر تاکید می کند، لذا شورا های کلستر ایجاد و تشویق می‌شوند تا پروژه یی را انتخاب کنند که به اساس تحلیل اقتصادی، دوام و تاثیرات اقتصادی بیشتر داشته و روی زندگی مردم در آینده نیز تاثیرات دراز مدت به جا بگذارد.
در برنامۀ ملی میثاق شهروندی روی مناطق محروم و اقشار محروم جامعه که طی سال‌های گذشته از خدمات انکشافی مستفید نشده اند، تاکید میشود؛ یعنی عمدتاً در مناطق که کمتر انکشاف یافته و اقشار محرومی که از خدمات انکشافی مستفید نشده اند، روی آنان تمرکز بیشتر صورت می گیرد.
همچنان برای مهاجرین عودت کننده، کوچی ها و معلولین و معیوبین، شوراهای انکشافی جداگانه ایجاد میشود تا از خدمات اساسی مستفید شوند.
اصل عمدۀ دیکر در برنامۀ ملی میثاق شهروندی نقش برازنده و سهم بزرگتر زنان در امر انکشاف و رشد اقتصادی شهرها و روستا ها است که حضور ۵۰ در صد زنان در هر شورا الزامی است.
رعایت تطبیق با کیفیت پروژه‌ها، تضمین شفافیت و مبارزه با فساد اداری از مهم‌ترین اصل‌های برنامۀ میثاق شهروندی است.
این برنامه به‌منظور کاهش فقر از طریق تسهیل دسترسی مردم به خدمات اساسی و از بین بردن آسیب پذیری‌ها در شهر و روستاهای افغانستان طرح شده است.
