داچې په دا اوس کې افغان ملت دخپلې ارادې د تمثیل په خاطر د ۱۳۹۳لمریز کال په ټول ټاکنوکې په پراخه کچه ګډون وکړ دافغان ملت دسیاسي شعور لوړوالي ستر ثبوت دی .
په دی ټول ټاکنو کی د تیر په خلاف ملت دزور واکو دغوښتنو ښکار نه شوو . او داسلامی او افغانی ارزښتونو په رڼاکی دمثبت بدلون په لور یو ګام اوچت کړ او هغه چاته یی رایه ورکړه چی دملت لپاره روښانه راتلونکی تضمین کولی شی.
په دی ټول ټاکنوکی سیستمیک قومی جوړښت دافغانستان ګټی خوندی کړی او پردی پالو شبکو ته یی وخت ورنکړ چی لانو رهم افغان ملت داغیارو دګټو ښکار کړی دملت دا سپیڅلی جذبه دستایلو وړ د ه .
دملت په رایو راتلونکی ولسمشر باید دملت هغه غوښتنی چی له ده څخه یی د پوره کیدو په هیله دی ښاغلی ته رایه ورکړه .
دملت غوښتنی نور څه نه دی صرف دومره دی چی راتلونکی نظام د ی دقانون حاکمیت ،ټولنیزعدالت ،مساوات ،ملی هویت او شفاف دولتی سیستم په چوکاټ کی عیار شی .
ملت نور په هیواد کی زور واکی ،د ځمکو غصب،نااهله کسانو ګمارل ،اداری فساد ، مخدره موادو او انسانی قاچاق ،سمت پرستی ،ژبنی تعصبات ،مذهبی تعصبات او پردی پالنه په خپل ویاړلی ټا ټو بی کی زغملی نه شی .
دملت او دولت تر منځ مو جو ده واټن د پورتنیو ناولو پدیدو په له منځه وړلو سره راکمیدایشی.چی د سره به هیواد کی امنیتی ستونزی هم تر ډیره کچه راښکته شی او هیواد به دصنعتی کیدو په لور ګړندی ګامونه اوچت کړی کو م چی کولی شی افغانستان په اقتصادی برخه کی په خپلو پښو ودروی .
تیرو دیارلسو کلونو تجربو ته په کتو سره افغانستان کی ددولت ،ملت ،ملګرو ملتونو اونړیوالو سازمانونو ترمنځ هم غږی د نشت برابر وه چی همدی وضیعت په پراخه کچه اداری فساد په هیواد کی رامنځته کړ او قانون حاکمیت یی تضعیف کړ اوس دملت اساسی غو ښتنه داده چی قانون باید ارګ څخه پلی شی او هیڅوک هم دقانون څخه پورته ونه شمیرل شی څوک هم چی ځان دقانون څخه پورته شمیری باید قانون پری تطبیق شی اوهم ملت اوس وخت کی عادل نظام ته ضرورت لری ملت غواړی چی ددوی د مظلومانو اوښکی په محاکمو کی وچی شی ملت دداسی محاکمو نه تنګ راغلی چی دمظلوم اوښکی پکی لا بهول کیږی ملت غواړی چی ټول سهولتونه په هیواد کی موازی اومساوی په هیواد والو وویشل شی ملت د اهلیت په بنیاد خلکو ته دولت کی کار ورکول غواړی ملت داسی سیستم نه تنګ راغلی چیرته چی په وظایفو ګمارل داهلیت په ځای دسلیقوی کړنو په نظر کی نیولو سره تر سره کیږی ملت دداسی فوځی نظام جوړول غواړی چیرته چی نور څوک مو کنړی خویندی دمزایلو په ویشتلو کونډی او بوری نه کړی ملت داسی با کیفیته معارف غواړی چیرته چی نور ملت مو خارجی متخصیصو ته ضرورت پیدا نه کړی ملت مو داسی روغتیایی سیستم غواړی چی مریضان مو نور د علاج دپاره پاکستان او هندوستان په تللو مجبور نشی ملت مو داسی نظام غواړی چی ملت ددولت څښتن وی نه دولت دملت دڅښتن ملت مو داسی نظام غواړی چی چارواکی حاکم نه بلکه خادم اووسی ملت مو داسی نظام غواړی چیرته چی زمونږ شناخت افغانیت او اسلامیت وی نه نور څه افغانان د خپل افغانی هویت ساتلو دپاره هیواد کی دملی اسعارو او ملی ترمینولوژی رایج کیدل غواړی ملت د راتلونکو نسلونو دپاره داسی خدمت کول غواړی چی دځمکی لاندی زخیری او پریمانه روانی اوبه په سیستمیک ډول وکارول شی.
افغان ملت دد اسی نظام جوړید و په هیله دتغیر او دوام شعار ته رایه ورکړه چی په پلی کیدو سره یی دژوند په ټولو اړخونوکی موجوده ستونزی او نیمګړتیاوی دمنځه ولاړی شی ملت ونه غو ښتل چی ننی ستره بشری پانګه د پرون ورځی دسیدجماالدین افغان په څیر دلاسه ورکړی ملت دلوی تاریخی افغانستان د ربرا کیدو په موخه اقتصاد دان دځان لپاره د زعیم په توګه وټاکه دغه ښاغلی باید په هیواد کی دقانون حاکمیت ،عدالت او سولی راوستو سره دافغانانو خو ب ته ریښتینی تعبیر ورکړی .راتلونکی نظام باید په ټول قوت سره دافغان په لاس دافغان وژونکی استخبارتی کړیوو هڅی په هسته کی شنډی کړی اونو ر پرینږدی چی افغان مو د اغیار په توره تر تیغه تیر شی .راتلونکی ولسمشر باید اقتصادی پرمختګ سره دافغانانو کلتوری ،مذهبی ،فکری ،ژبنی ،سیاسی ،نظامی او ځمکنی خپلواکی یقینی کړی .
که په لنډ ډول ووایم افغانان دداسی افغانستان لیدل غواړی چی نظام یی اسلامی واک یی افغانی ،تولید یی افغانی ،کلتور یی افغانی ،ژبه یی افغانی او فکر اوسوچ یی افغانی وی .
لیکوال :داکتر زرعلی (معروف)
