ليکونکی :ش .ک.پېښوری
دمورنۍ ژبې دورځې په ېاد : دستر او بخښونکي
څښتن په نوم
پرواګير داحترام اوغزت نهء ېم دقتيل
احترام واړه خپل دلبر دی.
زهء نهء کومه علمي رتبه اونه لوړې
زدکړې لرم .په
المان کې دچاسره په خبره پوهـ نه شولم ،تېر کال دپېښور کنفرانس ته په ستره هيله
ولاړلم ، خو دځنو پوهانو دډېرې کرکې سره مخ شولم .په دې هکله له«اورمړ»صاحب له پلوه وه
نازول شولم .
ما دپښتو ژبې دلا کره رغونې دپاره :سانسکرت ،اوستا،
عربي،ېهودي ،جرمني او روسي زبې تر لازم بريده(نه پوره)زده کړلې .دپېښورکانفرنس
او دکابل سفر دې ته اړ کړلم چې بله لار وه نيسم .
په څو مېاشتو کې مې لاتېن زده او
دپښتو په مرسته مې دهغې ګرامر له بېخه واړولو .دومره مې اسان
کړلو چې ټول په لسو دقيقو کې تشرېح کېدلی شي .ماخپلو
المانېانو دوستانو ته همدا خبره وه کړه.هغوراته ووېل چې
دما ماغزه خراب شوي او باېد داکترته ولاړشم .ورپسې اونۍ مو
سره وه ټاکله او ېو دلاتېن ژبې پروفېسر مو راوه بللو .وه ګورۍde pashto pe geg ke «latain
په ېوټوب کې.(په بخښنه زه
کمپېوتري اسانتېاو سره نه ېم بلد) .باېد
په ګوته کړم ،چې زما زېات زور په تعليمي برخه دی ، او په دې هکله په لنډ ډول لاندې
نيمګړ تېاوې او دحل لارې په نخښه شوي دي .
الف ـــ داوازونو اوتورو په هکله :
۱ــ
دپښتو دکومکي اوازونو له پلوه را منځ ته شوې تشه سرسري تېر ېږي .
پښتو ېواځې دوه (e = ې ، I = ي )ېاګانې لري او
نزدې هيڅ هندو ارو پاېي ژبه له دې زېاتې نه لري.دوه(و) (o,u,) ؛
درې (ه
،هء ،ا )ټول (۷)کومکي
اوازونه او دوه (و،ې) =(w ,y) نېمه
کومکي اوازونه لري .
توري د :معروف ،مجهول
،ملاېنه ، زور ،زورکی په نوم ېادول دنړۍ نژدې سل مليونه اوسېدونکو ته سپکاوی دۍ .
۲ــ (سته ،شته =س په سر ېې ېوه
نخښه لکه (ږ ،ښ).
۳ــ
هر پښتو اواز ددې ژبې شتمني ده ،له هغې تېرېدل لوې تاوان دۍ.وه ګورۍ:
زه ړه ، وړه ، مه ړه ، که ڼه ، نور په
سلګونه .
زاړهء ،واړهء،ماړهء، کاڼهء ، = = =
ېا غه ر ، وه ر ، ...»»» د
غرهء ، دورهء نور لسګونه لسګونه ، ېه و »»دهء ېه وهء
دې ستونزې پښتو پنځه ويشت په سلو کې
ګوډه کړې.
نور بېا
